Innovate UK yn dyfarnu rhagoriaeth i Brifysgol Bangor am Bartneriaeth Trosglwyddo Gwybodaeth mewn Cyfieithu Peirianyddol
Y cysylltai KTP, Myfyr Prys, wrth ei waith yn Cymen.Dyfarnwyd gradd A (Rhagoriaeth) i Brifysgol Bangor a am eu Partneriaeth Trosglwyddo Gwybodaeth (KTP) a gwblhawyd yn ddiweddar. Mae Cymen yn gwmni cyfieithu a leolir yng Nghaernarfon, ac mae鈥檔 un o brif gyflogwyr graddedigion yng Ngwynedd yn y sector breifat. Prif ffocws y KTP oedd datblygu cyfieithu peirianyddol parth-benodol rhwng Saesneg a Chymraeg, gan ddefnyddio archif fawr Cymen o ddogfennau wedi鈥檜 cyfieithu fel data hyfforddi.
Esboniodd Dewi Bryn Jones, o Uned Technolegau Iaith (UTI) Canolfan Bedwyr, a oedd yn Oruchwyliwr Academaidd ar y project: 鈥淣od ein hymchwil ni yw gwneud technolegau iaith yn rhydd a hygyrch er mwyn cefnogi鈥檙 iaith Gymraeg a gweithgaredd economaidd yng Nghymru. Roedd y KTP hwn yn gyfle cyffrous i ni ddefnyddio a throsglwyddo ein harbenigedd mewn cyfieithu peirianyddol parth-benodol gydag archif enfawr Cymen o gyfieithiadau hanesyddol. Gan weithio鈥檔 agos gyda鈥檙 cysylltai KTP, Myfyr Prys, fe lwyddon ni i ddangos mewn cynhadledd Ewropeaidd ddiweddar yn Nulyn fod peiriannau pwrpasol Cymen yn rhoi llawer gwell canlyniadau na pheiriannau cyfieithu cyffredinol fel y rhai sydd ar gael ar y we.鈥�
Dywedodd Manon Cadwaladr, un o gyfarwyddwyr Cymen: 鈥淩oeddem wedi鈥檔 synnu gan ansawdd yr allbwn ac rydyn ni鈥檔 awr wedi鈥檌 gynnwys yn rhan o鈥檙 biblinell gyfieithu, gan ei ddefnyddio ar y cyd gyda鈥檔 cyfieithwyr dynol. Yn groes i鈥檙 canfyddiad fod cyfieithu peirianyddol yn gwneud cyfieithwyr yn ddi-waith, rydyn ni wedi medru ehangu ein gweithlu, gan gyflogi pum cyfieithydd ychwanegol o ganlyniad i hyn. Rydyn ni wedi gwella ein gallu i gynhyrchu cyfieithiadau o safon uchel o fewn terfynau amser caeth iawn, ac mae trosiant a phroffidioldeb wedi cynyddu.鈥�
Mae Cymen a UTI Prifysgol Bangor yn awr wedi ennill grant Partneriaeth SMART gan Lywodraeth Cymru i barhau eu cydweithrediad, gyda phwyslais newydd ar ddefnyddio dulliau mwy diweddar mewn deallusrwydd artiffisial a dysgu dwfn i wella cyfieithu peirianyddol, yn ogystal 芒 galluogi cyfieithwyr mewn ardaloedd gweledig anghysbell i weithio o adre.
Wrth longyfarch Cymen a鈥檙 Uned Technolegau Iaith ar eu project, dywedodd Yr Athro Iwan Davies, Is-Ganghellor Prifysgol Bangor:
鈥淧eth prin iawn yw dyfarnu graddau 鈥楢鈥� i鈥檙 projectau KTP hyn, ac mae鈥檔 gryn gamp i鈥檙 ddau bartner fod eu project wedi cyrraedd y safon eithriadol hwn. Rydym yn arbennig o falch fod eu cydweithrediad wedi cynorthwyo datblygu ymchwil technoleg iaith ar gyfer y Gymraeg ac wedi bod o fudd i鈥檙 economi leol. Gan fod y partneriaid wedi ennill cyllid pellach drwy鈥檙 cynllun Partneriaeth SMART, rydym nawr yn edrych ymlaen at rhagor o lwyddiannau wrth ddatblygu cyfieithu peirianyddol rhwng y Gymraeg a鈥檙 Saesneg.鈥�
D
ywedodd Eluned Morgan, Gweinidog y Gymraeg a Chysylltiadau Rhyngwladol:
鈥淢ae gwell cyfieithu awtomatig yn un o amcanion allweddol ein cynllun gweithredu Technoleg Cymraeg. Mae鈥檔 dda gweld arloesedd yn y maes hwn ym Mhrifysgol Bangor a Cymen yn cael ei gydnabod.鈥�
Derbyniodd y bartneriaeth hon gefnogaeth ariannol oddi wrth y rhaglen Partneriaethau Trosglwyddo Gwybodaeth (KTP). Mae KTP yn ceisio cynorthwyo busnesau i fod yn fwy cystadleuol a chynhyrchiol drwy wneud gwell defnydd o鈥檙 wybodaeth, y dechnoleg a鈥檙 sgiliau sydd ar gael o fewn sylfaen wybodaeth y DU. Mae鈥檙 KTP llwyddiannus hwn, a ariannwyd gan Lywodraeth Cymru ac Ymchwil ac Arloesi yn y DU drwy Innovate UK, yn rhan o Strategaeth Ddiwydiannol y llywodraeth.
Caiff y project Partneriaeth SMART ei ariannu鈥檔 rhannol gan Lywodraeth Cymru. Maent yn cynnig cefnogaeth ariannol i arloesi projectau ar y cyd sydd angen amrediad o arbenigeddau i helpu busnesau i dyfu, gwella cynhyrchiant a chynyddu eu gallu cystadleuol. Nod Partneriaethau SMART yw cynyddu gallu a chapasiti busnesau yng Nghymru i ymgymryd 芒 gweithgaredd Ymchwil, Datblygu ac Arloesi drwy drosglwyddo gwybodaeth.
Dyddiad cyhoeddi: 8 Tachwedd 2019