Gwyddonwyr Bangor yn arwyddo llythyr at ddynoliaeth
Mae gwyddonwyr o Fangor ymhlith 15,364 o wyddonwyr o 184 o wledydd ledled y byd sydd wedi arwyddo 鈥樷�� at ddynoliaeth yngl欧n 芒鈥檙 sefyllfa ddybryd sydd yn ein hwynebu.
Mae鈥檙 llythyr yn dilyn 鈥溾�� a gyhoeddwyd 25 mlynedd yn 么l, a oedd yn galw ar ddynoliaeth i gwtogi ar ddinistr amgylcheddol gan rybuddio bod angen 鈥榥ewid fawr yn ein stiwardiaeth i鈥檙 bywyd sydd arni, os yr ydym am osgoi trallod dynol ar raddfa enfawr.鈥�
Mae鈥檙 llythyr newydd yn adolygu cynnwys y llythyr gwreiddiol ac yn canfod ein bod ond wedi llwyddo i ddatrys neu wella un o鈥檙 problemau a adnabuwyd bryd hynny 鈥� sef y twll yr 么son. Mae pob un o鈥檙 heriau eraill a adnabuwyd wedi aros heb eu datrys neu wedi gwaethygu.
鈥淩ydym yn rhoi ein dyfodol yn y fantol wrth beidio 芒 ffrwyno ein defnydd dwys o adnoddau, a鈥檙 defnydd hynny鈥檔 anwastad a gwasgaredig yn ddaearyddol ac yn ddemograffig, a thrwy beidio 芒 gweld fod twf chwim yn y boblogaeth yn brif yriant i鈥檙 nifer o fygythiadau ecolegol a chymdeithasol,鈥� medd y llythyr. Mae鈥檙 llythyr yn mynd ati i ddisgrifio鈥檙 camau y gellid ei gymryd i ymdrin 芒鈥檙 materion hyn.
Mae Peter Haswell, sydd yn Gynorthwy-ydd addysgu graddedig ac ymchwilydd PhD yn yr Ysgol Gwyddorai Biolegol ac un sydd wedi arwyddo鈥檙 llythyr, hefyd wedi ei gydnabod am gyfrannu un o鈥檙 ffeithiau sy鈥檔 ymddangos ynddo.
Meddai:
"Os oes modd gwneud hynny, rwy鈥檔 dymuno symud sylw pawb tuag at ragolwg mwy gobeithiol ar y materion sy鈥檔 wynebu dynoliaeth a鈥檜 hannog i sylweddoli bod eu gweithgareddau fel unigolion yn cyfrif.
Tra bod y rhybudd yn ymddangos yn bur ddigalon, mae hefyd yn cario llawer o anogaeth a gobaith. Mae pwyntiau gweithredu yn y llythyr sy鈥檔 darparu pawb gyda ffyrdd o fod yn rhan o greu dyfodol mwy gobeithiol.鈥�
Roedd fy nghyfraniad at yr erthygl yn un bach iawn (Examples of diverse and effective
steps humanity can take to transition to sustainability include the following (point J): divesting of monetary investments and purchases to encourage positive environmental change) ond rwy鈥檔 hynod falch o gael cydnabyddiaeth am gynorthwyo鈥檙 awduron i gyfleu鈥檙 negeseuon hollbwysig hyn.
Mae gennym oll ryw lefel o reolaeth dros y modd yr ydym yn byw ein bywydau, y llefydd yr ydym yn cynilo ein harian a鈥檙 cynnyrch yr ydym yn ei brynu. Petai digon o unigolion yn gweithredu, yna gallwn wneud newid amgylcheddol positif a gwyrdroi difrod. Os ydym eisiau annog cwmni neu sefydliad i achosi llai o niwed amgylcheddol, yna mae gan pob un ohonom y grym i beidio a rhoi ein harian iddynt nes eu bod yn lleihau eu heffaith. Yn yr un modd, gallwn annog rhai sydd yn cymryd camau positif drwy eu cefnogi 芒鈥檔 pryniant a鈥檔 buddsoddiad. Fel unigolion, gallwn gyfrannu at newid positif mawr, yn enwedig os yr ydym yn annog a chefnogi ein gilydd yn y gymuned fyd-eang."
Darllenwch y papur llawn yma:
Dyddiad cyhoeddi: 17 Tachwedd 2017