Ymwybyddiaeth Ofalgar mewn Cymdeithas: cyflwynwyd gan Ganolfan Ymchwil ac Ymarfer Ymwybyddiaeth Ofalgar Prifysgol Bangor

Fe wnaeth y Ganolfan Ymchwil ac Ymarfer Ymwybyddiaeth Ofalgar, rhan o鈥檙 Ysgol Seicoleg, gynnal cynhadledd wyddonol ym mis Mawrth 2013 yng Nghaer, o鈥檙 enw 鈥榊mwybyddiaeth Ofalgar mewn Cymdeithas鈥�. Roedd yn gynhadledd tridiau gyda  582 o bobl yn dod yno, yn cynnwys cynadleddwyr o nifer o wledydd Ewropeaidd, a rhai o Awstralia ac America. 

Rhoddwyd y prif gyflwyniadau gan Yr Athro Mark Williams, Yr Athro Jon Kabat-Zinn, Yr Athro Shauna Shapiro a鈥檙 Athro Willem Kuyken. Roedd y gynhadledd yn cynnwys rhai ymchwiliadau pwysig i Economeg Iechyd a arweiniwyd gan Yr Athro Rhiannon Tudor-Edwards, ar weithredu dulliau wedi鈥檜 seilio ar ymwybyddiaeth ofalgar yng ngwasanaethau iechyd Prydain, a arweiniwyd gan Yr Athro Jo Rycroft-Malone, ar faes datblygol niwrowyddoniaeth wybyddol ymwybyddiaeth ofalgar a arweiniwyd gan Dr Dusana Dorjee, ac ar ddefnyddio hyfforddiant ymwybyddiaeth ofalgar mewn ysgolion cynradd ac uwchradd a arweiniwyd gan Sarah Silverton mewn cydweithrediad 芒鈥檙 Project Ymwybyddiaeth Ofalgar mewn Ysgolion ac Ysgol Pen y Bryn ym Mae Colwyn.

Fe wnaeth Chris Ruane, Aelod Seneddol Dyffryn Clwyd, roi sgwrs ysbrydoledig cyn y swper ar brif noson y gynhadledd, ac fe wnaeth Darren Millar, Aelod Cynulliad, a Gweinidog Iechyd yr Wrthblaid, ymuno 芒 siaradwyr y gynhadledd am ginio a鈥檙 cyflwyniad olaf. Yn dilyn y gynhadledd, ymwelodd Jon Kabat-Zinn 芒鈥檙 senedd a Rhif 10 i siarad gydag Aelodau Seneddol am ymwybyddiaeth ofalgar a siarad yn lansiad digwyddiad 鈥楢ction for Happiness鈥� yr Arglwydd Layard.

Mae ymwybyddiaeth ofalgar yn fath o hyfforddiant i鈥檙 meddwl sy鈥檔 datblygu鈥檙 gallu i ganolbwyntio am gyfnod sylweddol. Yn hytrach na galluogi i鈥檙 meddwl grwydro a phoeni鈥檔 unig, mae hyfforddiant ymwybyddiaeth ofalgar yn cynnwys meithrin y gallu i 鈥榬oi sylw鈥� i beth bynnag sy鈥檔 digwydd mewn ffyrdd sy鈥檔 ddefnyddiol a chytbwys. Mae鈥檙 gallu hwn i fod 鈥榶n y foment bresennol鈥� yn rhyddhau鈥檙 meddwl o batrymau cyson, synfyfyriol sy鈥檔 arwain at bryder, ac yn galluogi ymatebion mwy craff a chreadigol i sialensiau newydd. O ystyried bod angen canolbwyntio ar gyfer  pob swyddogaeth feddyliol, mae gan y cyfryw hyfforddiant oblygiadau sylweddol ar gyfer iechyd meddwl, hunanreolaeth ac addysg.

Fel yr eglura Rebecca Crane, Cyfarwyddwr Canolfan Ymchwil ac Ymarfer Ymwybyddiaeth Ofalgar Prifysgol Bangor: 鈥楳ae cyflwyniadau yn y gynhadledd yn dangos sut mae ymwybyddiaeth ofalgar yn cael ei ddysgu, sut yr ymchwilir iddo mewn amrywiaeth eang o gyd-destunau cymdeithasol yn cynnwys y gwasanaeth iechyd, gweithleoedd a gosodiadau addysg. Ceir diddordeb cryf yn y potensial i unigolion a chymdeithas ddatblygu lefelau uwch o les, trugaredd, caredigrwydd a hapusrwydd. Mae ymchwil i ymwybyddiaeth ofalgar yn cynnig cyfleoedd cyffrous i ddysgu am swyddogaeth y meddwl yn ein lles, a鈥檔 gallu i feithrin ein lles ein hunain drwy ymarfer meddyliol.鈥� Dywedodd Chris Ruane, Aelod Seneddol Dyffryn Clwyd: 鈥楳ae Cwestiynau Seneddol diweddar yr ydw i wedi鈥檜 nodi鈥檔 dangos bod nifer y presgripsiynau ar gyfer meddyginiaeth gwrthiselder wedi cynyddu o 9 miliwn yn 1991 i 47 miliwn yn 2011, a bod 32.3% o bobl ifanc rhwng 16 a 25 yn dioddef o un cyflwr seiciatrig neu ragor. Mae鈥檙 rhain yn ystadegau gwirioneddol arswydus. Cymeradwywyd Therapi Gwybyddol wedi鈥檌 seilio ar Ymwybyddiaeth Ofalgar gan y National Institute for Clinical Excellence yn 2004. Nid oes iddo sgil-effeithiau, mae鈥檔 rhoi鈥檙 unigolyn mewn rheolaeth, ac mae鈥檔 driniaeth ratach na meddyginiaeth gwrthiselder; ac eto 5% yn unig o feddygon teulu sy鈥檔 cyfeirio cleifion at y driniaeth hon. Gobeithio y bydd y gynhadledd hon yn codi mater potensial ymwybyddiaeth ofalgar i鈥檙 rhai hynny sy鈥檔 dioddef gyda salwch meddwl ac fel ffordd o ffynnu i鈥檙 boblogaeth yn gyffredinol.鈥�

Sefydlwyd Canolfan Ymchwil ac Ymarfer Ymwybyddiaeth Ofalgar Prifysgol Bangor ar 么l cyhoeddi ymchwil arloesol gan Yr Athro Mark Williams ym Mhrifysgol Bangor yn 2000, a roddodd dystiolaeth bod Therapi Gwybyddol wedi鈥檌 seilio ar Ymwybyddiaeth Ofalgar - cwrs 8 wythnos sy鈥檔 integreiddio ymwybyddiaeth ofalgar gyda therapi gwybyddol - yn haneru cyfradd ddisgwyliedig cael ail bwl o iselder mewn pobl sydd wedi cael nifer o byliau o iselder. Cadarnhaodd ymchwil ddilynol y canlyniad hwn, ac argymhellwyd y dull i鈥檞 ddefnyddio yn y gwasanaeth iechyd gan NICE ar gyfer y gr诺p yma o bobl.  Mae鈥檙 ganolfan wedi datblygu rhaglen sy鈥檔 fawr ac uchel ei pharch ar gyfer 么l-raddedigion a hyfforddiant proffesiynol parhaus i alluogi i weithwyr proffesiynol hyfforddi i integreiddio a dysgu dulliau wedi鈥檌 seilio ar ymwybyddiaeth ofalgar yn eu gwaith, ac mae ganddi raglen ymchwil gyfredol sy鈥檔 ymchwilio i ddefnyddio ymwybyddiaeth ofalgar mewn cymdeithas. 

Dyddiad cyhoeddi: 17 Ebrill 2013