Sicrhau mynediad at Gerddoriaeth Cymraeg ar gyfer pobl sydd yn byw gyda dementia
Bu trigolion cartref gofal yn Aberystwyth yn mwynhau鈥檙 atgofion y mae miwsig yn eu codi mewn digwyddiad cyn Dydd Miwsig Cymru ar 8 Chwefror. Mae gwrando ar eich hoff fiwsig yn codi鈥檆h calon, waeth be fo鈥檆h oed. Dyna pam mae Prifysgol Bangor a Mudiad Merched y Wawr yn lansio ap锚l ar Ddiwrnod Miwsig Cymru, i bobl gysylltu gyda鈥檜 hawgrymiadau o鈥檜 hoff ganeuon o bob cyfnod.
Bydd yr awgrymiadau mwyaf poblogaidd yn cael eu coladu er mwyn creu CD ac adnodd digidol a fydd ar gael i鈥檞 lawrlwytho yn rhad ac am ddim, ac yn cael ei rannu 芒 chartrefi henoed a chartrefi gofal dementia er mwyn sicrhau bod cerddoriaeth Cymraeg ar gael i鈥檙 preswylwyr ei fwynhau.
Meddai Dr Catrin Hedd Jones, Seicolegydd Siartredig yn Ysgol Gwyddorau Iechyd, Prifysgol Bangor, sydd yn arwain y prosiect:
鈥淩ydyn ni鈥檔 gwybod bod miwsig o鈥檔 hieuenctid yn gallu annog atgofion a theimladau hapus. Mae ymchwil diweddar yng Nghymru yn dangos fod llawer o waith i鈥檞 wneud eto i sicrhau fod pob sefydliad gofal yn adnabod a pharchu diwylliant ac iaith eu preswylwyr Cymraeg. Mae鈥檔 hanfodol ein bod yn cydweithio i sicrhau fod unigolion sy鈥檔 siarad Cymraeg yn gallu mwynhau eu hoff ganeuon wrth dderbyn gofal yn eu cartref neu mewn cartref gofal. Dyma鈥檙 cam diweddaraf yn y gwaith ar dementia y mae Prifysgol Bangor wedi ei gyflawni gyda Merched y Wawr ac fe hoffwn ddiolch i鈥檔 holl bartneriaid sydd wedi dod at ei gilydd i wneud yn si诺r y byddwn ni, yn ystod yr ychydig fisoedd nesaf, yn medru datblygu yr adnodd hwn".
Bu Dr Catrin Hedd Jones yn ymweld 芒 thrigolion Cartref Gofal Hafan y Waun, sy鈥檔 darparu gofal preswyl ac arbenigol i 90 o bobl yn byw gyda dementia. Ynghyd a鈥檙 trigolion ag aelodau o gangen Merched y Wawr, Aberystwyth, a Linda Griffiths, sy鈥檔 canu gyda鈥檙 gr诺p gwerin poblogaidd o鈥檙 Canolbarth, Plethyn, bu鈥檔 dathlu Dydd Miwsig Cymru.
Yn cydweithio ar y project a gyllidir gan (CADR) y Brifysgol, Merched y Wawr a Dydd Miwsig Cymru, mae myfyriwr o鈥檙 Ysgol Cerddoriaeth a鈥檙 Cyfryngau, Alistair O鈥橫ahoney, sydd wedi derbyn interniaeth gan y Brifysgol er mwyn cwblhau鈥檙 gwaith.
Meddai Alistair, sydd yn ei drydedd flwyddyn yn astudio gradd BMus gan ganolbwyntio ar gerddoriaeth mewn iechyd a lles:
鈥淒wi鈥檔 sicr y gallai pawb gyfeirio at hoff g芒n neu ganeuon eu hieuenctid. Ond gyda thwf cerddoriaeth ddigidol, mae鈥檔 rhaid caniat谩u hygyrchedd at ystod o gyfnodau cerddorol i鈥檙 cenedlaethau h欧n sydd efallai wedi arfer 芒 cherddoriaeth fel cyfrwng mwy ymarferol. Wrth greu'r fath adnodd cynhwysfawr, mae modd cyfrannu鈥檔 gadarnhaol at iechyd a lles cyffredinol y cenedlaethau hyn sy鈥檔 byw 芒 dementia.鈥�
Y bwriad yw cydweithio gyda Chwmni Sain, ond hefyd i ddefnyddio rhai recordiadau prin o gasgliad Archif Bop Prifysgol Bangor, sydd yn yr Ysgol Cerddoriaeth a鈥檙 Cyfryngau.
Bwriedir lansio鈥檙 CD orffenedig nes ymlaen yn y flwyddyn.
Mae鈥檙 project yn croesawu awgrymiadau o hoff ganeuon Cymraeg ar gyfer datblygu rhestr fer drwy anfon e-bost at Alistair: canygan@bangor.ac.uk , ffonio Dr Catrin Hedd Jones ar 01248 388872 neu drwy gysylltu ar y cyfryngau cymdeithasol gyda鈥檙 cyfrif trydar newydd: C芒n Y G芒n @CnYGn1 neu drwy Gr诺p Facebook y 鈥淣orth Wales Dementia Network鈥�.
Mae Dydd Miwsig Cymru鈥檔 dathlu pob math o fiwsig Cymraeg gyda digwyddiadau rhad ac am ddim i fynychwyr gigiau, rhieni a phlant, pobl ifanc, myfyrwyr a busnesau yn cael eu cynnal ym mhob rhan o鈥檙 wlad. Dilyn @cymraeg a #DyddMiwsigCymru ar Twitter, Facebook ac Instagram i gael y diweddaraf am y cynlluniau ar gyfer y diwrnod.
DIWEDD
7.2.19
Nodiadau ar gyfer Golygyddion:
Nodyn i ddatgan ni fyddwn yn dymuno defnydd o dermau fel dioddefwyr wrth drafod pobl sydd yn byw gyda dementia 鈥� mwy o wybodaeth isod.
Nodwch os gwelwch yn dda nad yw鈥檙 defnydd o dermau fel dioddefwyr yn dderbyniol wrth drafod pobl sydd yn byw gyda dementia 鈥� mwy o wybodaeth isod.
Adroddiad ar y ddarpariaeth ar gyfer Cymry o fewn gofal dementia. Nodyn i ddatgan ni fyddwn yn dymuno'r defnydd o dermau fel dioddefwyr wrth drafod pobl sydd yn byw gyda dementia 鈥� mwy o wybodaeth isod.
Dyddiad cyhoeddi: 7 Chwefror 2019