Bwyta'n iach yn ysgolion arbennig Sir Ddinbych
Disgybl yn mwynhau cebab ffrwythau.Cyngor Sir Ddinbych yw鈥檙 Cyngor cyntaf yng Nghymru i arbrofi鈥檙 rhaglen bwyta鈥檔 iach Food Dudes. Gyda chymorth gan D卯m Iechyd y Cyhoedd Gogledd Cymru a Phrifysgol Bangor fe lansiwyd y rhaglen mewn dwy ysgol arbennig yn y sir, Ysgol Tir Morfa yn y Rhyl ac Ysgol Plas Brondyffryn.
Dywedodd Delyth Jones, Prif Swyddog Iechyd Cyhoeddus Cymru yng Ngogledd Cymru 鈥淢ae鈥檙 prosiect hwn yn enghraifft ardderchog o鈥檙 ffordd y gall sefydliadau weithio gyda鈥檌 gilydd i daclo gordewdra mewn plant. Rydyn ni鈥檔 croesawu鈥檔 arbennig y ffocws ar daclo anghydraddoldebau sydd yn y gwaith yma.
"Cyfraddau gordewdra mewn plant yng Nghymru yw鈥檙 cyfraddau uchaf yn y Deyrnas Unedig ac rydyn ni鈥檔 ymroddedig i ddod o hyd i ffyrdd cynaliadwy o helpu plant o鈥檙 oed cynharaf posib i wneud y dewisiadau cywir."
"Rydyn ni鈥檔 edrych ymlaen at ddadansoddi鈥檙 canlyniadau o鈥檙 peilot cyntaf yma yn Sir Ddinbych er mwyn i ni allu rhannu鈥檙 argymhellion drwy Ogledd Cymru i gyd.鈥�
Gall bwyta鈥檔 dda fod yn arbennig o anodd i blant sydd ag anableddau. Esbonia Dr Mihela Erjavec, Dirprwy Gyfarwyddwr Ymchwil Iechyd Food Dudes, a arweiniodd yr arbrawf yn Sir Ddinbych: "Yn aml bydd plant sydd ag anableddau deallusol yn dangos ymddygiadau sy鈥檔 ymwrthod 芒 newid ac maen nhw鈥檔 gyndyn o roi cynnig ar fwydydd newydd.
Maen nhw鈥檔 fwy tebygol o ddatblygu problemau iechyd a gordewdra na鈥檜 cyfoedion mewn ysgolion prif lif, ond maen nhw wedi eu hesgeuluso鈥檔 llwyr yn yr ymchwil presennol 鈥� tan r诺an."
Mae disgyblion Ysgol Tir Morfa'n mwynhau bwyta'n iach.Delyth Jones: "Mae鈥檙 prosiect hwn yn enghraifft ardderchog o鈥檙 ffordd y gall sefydliadau weithio gyda鈥檌 gilydd i daclo gordewdra mewn plant."
Fe addaswyd rhaglen bwyta鈥檔 iach Food Dudes i鈥檞 ddefnyddio 芒 phlant sydd ag anableddau deallusol, yn cynnwys Anhwylder Sbectrwm Awtistig.
Fe gofnododd y t卯m ymchwil gynnydd arwyddocaol yng nghymeriant plant o ffrwythau a llysiau a gostyngiad sylweddol yn eu cymeriant o fwydydd melys a brasterog yn yr ysgol gyntaf i gwblhau鈥檙 rhaglen.
Ychwanegodd Dirprwy Brifathro Ysgol Tir Morfa, Sue Parry: 鈥淵n Ysgol Tir Morfa, mae cymryd rhan yn y rhaglen Food Dudes yn gyffrous. Mae鈥檔 fenter ffantastig sy鈥檔 annog y plant i fwyta鈥檔 iach ac i brofi amrywiaeth o ffrwythau a llysiau nad ydyn nhw, o bosib, wedi cael y cyfle i鈥檞 blasu o鈥檙 blaen.
"Mae鈥檔 wirioneddol werth chweil gweld y newid amlwg yn ymddygiad ein disgyblion. Un enghraifft yw y bu鈥檔 rhaid i鈥檙 caffi ysgol gynyddu鈥檔 sylweddol ei archeb am ffrwythau oherwydd y galw gan y plant."
"Mae Food Dudes wedi annog ein disgyblion i feddwl am y dewisiadau maen nhw鈥檔 eu gwneud yn eu diet ac rydyn ni鈥檔 gweld effaith hyn gartref hefyd. Fe edrychwn ymlaen at weld yr effaith y bydd y rhaglen yn ei gael ar ein plant, gan gyfrannu tuag at ffordd o fyw sy鈥檔 iachach."
Dywedodd Theresa Fox-Byrne, sydd 芒鈥檌 mab yn Ysgol Tir Morfa: "Mae鈥檙 rhaglen Food Dudes wedi cael effaith mor rhyfeddol ar y ffordd y mae ein teulu鈥檔 bwyta. Mae fy mab mor awyddus i fwyta mwy o ffrwythau bob dydd i frecwast."
Mae arbrawf Sir Ddinbych yn gydweithrediad a gefnogir gan Gyngor Sir Ddinbych, Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr, Prifysgol Bangor, Iechyd Food Dudes a grant Ysgoloriaethau Sgiliau鈥檙 Economi Wybodaeth.
Dyddiad cyhoeddi: 21 Awst 2014