A ydych yn cael digon o ymarfer corff i fynd yn s芒l?
A ddylech ymarfer yn galetach neu am fwy o amser?
Mae rasys Marathon a rasys dygnwch yn dod yn fwyfwy poblogaidd, ac felly hefyd yr awch am ymarfer yn ddwys, megis mewn dulliau a dosbarthiadau hyfforddi dwys 鈥�spike鈥� neu 鈥�buzz鈥�. Ond p鈥檜n sydd orau i chi? Neu, fel arall, p鈥檜n fydd yn achosi鈥檙 niwed lleiaf i鈥檆h system imiwnedd?
Mae ymchwil newydd gan Brifysgol Bangor yn herio鈥檙 meddylfryd cyfredol fod ymarferion hwy, llai straenus yn llai niweidiol i鈥檙 system imiwnedd.
Yn 么l y canfyddiadau newydd (a gyhoeddwyd yn Medicine & Science in Sports & Exercise 鈥�, Tachwedd 2014 DOI: 10.1249/MSS.0000000000000562), nid yw hanner awr o ymarfer dwys iawn yn effeithio ar yr adwaith imiwn; yn hytrach, ymarfer hwy ar ddwysedd cymedrol sy鈥檔 lleihau imiwnedd.
Cynhaliwyd yr ymchwil am y tro cyntaf gan ddefnyddio pobl go-iawn, yn hytrach na thiwbiau profi, celloedd neu arbrofion 鈥榣abordy鈥�, a chan fesur ymateb imiwn gwirioneddol y corff i brofion patshys croen a ddefnyddiwyd ar 么l amseroedd a dwyseddau gwahanol o ymarfer, ac mae鈥檙 canlyniadau鈥檔 awgrymu鈥檔 glir y bydd cyfnodau hir o ymarfer cymedrol yn lleihau gallu eich system imiwn 鈥� fel y byddwch yn debycach o ddioddef gan unrhyw germau a allai fod o gwmpas i fanteisio ar y gwendid. Fodd bynnag, cafwyd nad oedd ymarferion byr a dwys yn cael effaith arwyddocaol ar system imiwn y corff.
Rhoddodd yr Athro Walsh a鈥檌 d卯m ym Mhrifysgol Bangor gemegyn a elwir yn ddiffenylcyclopropenon (DPCP) trwy batshyn ar waelod y cefn 20 munud ar 么l sesiynau o ymarfer a oedd yn amrywio o ran hyd a dwysedd. Mae DPCP yn antigen sy鈥檔 ysgogi datblygiad ymateb imiwn newydd sbon 鈥� asesir cryfder yr ymateb imiwn trwy osod mwy o DPCP ar y croen bedair wythnos yn ddiweddarach a mesur y cochni a鈥檙 tewhau sy鈥檔 digwydd ar y croen.
Yn 么l yr Athro Neil Walsh, Cyfarwyddwr y Gr诺p Ymchwil i Eithafion yn yr y Brifysgol a phrif awdur y papur:
鈥淵 newydd da yw bod y canfyddiadau, mewn gwirionedd, yn gyson 芒鈥檙 meddylfryd cyfredol yngl欧n 芒 hyfforddiant dygnwch, sydd hefyd yn awgrymu bod sesiynau dwys, cymharol fyr o ymarfer yn bwysig o ran gwella perfformiad. Felly nid yw鈥檔 anghyson 芒 rhaglen hyfforddi dygnwch optimaidd ar gyfer athletwyr.鈥�
Ychwanega Walsh: 鈥淕allwn i gyd ddysgu o hyn, o鈥檙 athletwyr gorau hyd at yr athletwr oriau hamdden. Meddyliwch yn 么l am rai enghreifftiau nodedig o鈥檙 athletwyr gorau yn mynd yn s芒l ar adeg dyngedfennol: bu鈥檔 rhaid i Paula Radcliffe dynnu allan o Ras Fawr BUPA yn y Gogledd ym Mai 2011 oherwydd haint ar y frest, a haint ar y frest barodd i Syr Chris Hoy yntau dynnu allan a鈥檙 Pencampwriaethau Trac Ewropeaidd ym mis Hydref yr un flwyddyn. Nid oes tystiolaeth empeiraidd i awgrymu eu bod yn dioddef gan atal imiwnedd oherwydd eu hyfforddiant, ond yn sicr, nid ydynt unigryw wrth brofi annwyd a heintiau eraill tra byddant yn cymryd rhan mewn hyfforddiant trwm iawn.鈥�
鈥淢ae optimeiddio imiwnedd yn bwysig i athletwyr, am i arolwg a gynhaliwyd ar berfformwyr elitaidd o wledydd Prydain ddangos bod heintiau ar y llwybr resbiradol uchaf yn un o brif achosion tanberfformio, yn ail yn unig i anaf ar y cymalau. Yr hyn sydd eisiau inni ei ganfod yn awr yw鈥檙 cydbwysedd gorau rhwng hyfforddi a rheoli ein hymateb imiwn.鈥�
Bydd yr Athro Neil Walsh yn trafod sut i osgoi mynd yn s芒l mewn hyfforddiant caled a chystadlaethau yn , Cynhadledd ryngwladol o bwys mewn Maeth ar gyfer Chwaraeon ac Ymarfer sydd i鈥檞 chynnal yn Newcastle ar 16-18 Rhagfyr.
Dyddiad cyhoeddi: 4 Rhagfyr 2014