Prosiect newydd yr Undeb Ewropeaidd i helpu i gynyddu maint y diwydiant pysgodfeydd yng Nghymru ac Iwerddon
Bydd mwy na 鈧�1m o gronfeydd yr Undeb Ewropeaidd (UE) yn cael ei fuddsoddi mewn prosiect newydd i gefnogi twf y diwydiant pysgod cregyn yng Nghymru ac Iwerddon.
Bydd yr arian yn galluogi Prifysgol Bangor ac asiantaeth datblygu pysgod cregyn Iwerddon, , i dreialu rhaglen ymchwil a datblygu wedi鈥檌 thargedu at wella cynhyrchiant a chynyddu twf y busnes pysgod cregyn yn y ddwy wlad.
Bydd Cynllun Peilot Porthol M么r Iwerddon yn ymchwilio i symudiadau pysgod cregyn yn y m么r. Y nod yw lleihau costau dod o hyd i leoliad grawn pysgod cregyn a helpu i gynyddu鈥檙 cregyn gleision a鈥檙 pysgod cregyn sydd ar gael i鈥檙 diwydiant.
Mae鈥檙 prosiect yn cael ei ariannu drwy Raglen Gydweithredu Iwerddon Cymru, sy鈥檔 un o raglenni鈥檙 UE. Nod y rhaglen hon yw cryfhau cysylltiadau economaidd a symbylu鈥檙 ddwy wlad i gydweithio mewn meysydd fel arloesi, newid yn yr hinsawdd, adnoddau diwylliannol a naturiol, treftadaeth a thwristiaeth.
Mae grawn pysgod cregyn yn adnodd sy鈥檔 cael ei rannu ar draws M么r Iwerddon. Mae鈥檔 croesi ffiniau cenedlaethol ac yn dod 芒 budd ariannol sylweddol. Rhwng Cymru ac Iwerddon, mae鈥檙 diwydiant werth tua 鈧�250m.
Bydd y cynllun peilot dwy flynedd yn cael ei ddatblygu mewn partneriaeth 芒 busnesau bach a chanolig a bydd hefyd o gymorth i鈥檙 diwydiant fanteisio ar adnoddau ac arbenigedd Prifysgol Bangor a Bord Iascaigh Mhara. Bydd yn cefnogi cyfleoedd pellach i ehangu鈥檙 diwydiant a chreu swyddi newydd.
Dywedodd Mark Drakeford, Ysgrifennydd dros Gyllid Llywodraeth Cymru:
鈥淩ydyn ni wedi bod yn glir am y manteision i Gymru o fod yn rhan o raglenni鈥檙 UE sy鈥檔 croesi ffiniau. Mae hon yn enghraifft dda iawn o sut y gall gwledydd weithio gyda鈥檌 gilydd i elwa i鈥檙 eithaf ar y cyfleoedd economaidd i鈥檙 naill wlad a鈥檙 llall.
鈥淢ae hwn yn ddiwydiant gwerthfawr i鈥檙 ddwy genedl, ac mae ganddo鈥檙 potensial i dyfu mwy eto. Rwyf i wrth fy modd bod mwy na 鈧�1m o arian yr UE yn cael ei fuddsoddi i gefnogi鈥檙 uchelgais honno.鈥�
Dywedodd Paschal Donohoe TD, Gweinidog dros Wariant Cyhoeddus a Diwygio Iwerddon:
"Mae M么r Iwerddon yn fwy na ffin sy鈥檔 gyffredin rhwng y ddwy wlad 鈥� mae鈥檔 adnodd cyffredin hefyd. Mae鈥檙 prosiect hwn yn enghraifft wych arall o sut y gall arian yr UE helpu鈥檙 ddwy wlad i weithio gyda鈥檌 gilydd i rannu鈥檙 adnodd hwnnw ."
Dywedodd yr Athro David Thomas, Pennaeth yr Ysgol Gwyddorau Eigion ym Mhrifysgol Bangor a Chyfarwyddwr Rhwydwaith Ymchwil Genedlaethol S锚r Cymru ar gyfer Carbon Isel, Ynni a鈥檙 Amgylchedd:
鈥淢ae鈥檙 prosiect hwn yn adeiladu ar flynyddoedd o arbenigedd mewn pysgodfeydd cynaliadwy a bioleg pysgod cregyn yn ein Ysgol Gwyddorau Eigion. Rydyn ni鈥檔 awyddus i weithio gyda phartneriaid i gefnogi pysgodfeydd cynaliadwy sydd o fudd i econom茂au arfordirol, ac rydyn ni wrth ein boddau o gydweithio 芒鈥檔 swyddogion cyfatebol yn Iwerddon i gynyddu maint y diwydiant pysgod cregyn pwysig yn y ddwy wlad.鈥�
Dyddiad cyhoeddi: 21 Chwefror 2017