�鶹��ý�����

Gallai paneli solar ffotofoltäig arnofiol gyflenwi holl anghenion trydan rhai gwledydd, yn ôl gwaith ymchwil newydd.

Nod , gan ymchwilwyr o Brifysgolion Bangor a Chaerhirfryn, a Chanolfan Ecoleg a Hydroleg y Deyrnas Unedig, oedd cyfrifo'r potensial byd-eang ar gyfer defnyddio araeau solar arnofiol carbon isel. Cyfrifodd yr ymchwilwyr allbwn trydanol dyddiol paneli ffotofoltäig arnofiol ar bron i 68,000 o lynnoedd a chronfeydd dŵr ledled y byd, gan ddefnyddio’r data hinsoddol sydd ar gael ar gyfer pob lleoliad.

Roedd cyfrifiadau'r ymchwilwyr yn cynnwys llynnoedd a chronfeydd dŵr lle mae technoleg solar arnofiol yn fwyaf tebygol o gael ei gosod. Doedd y llynnoedd hyn yn ddim mwy na 10km o ganolfan boblogaeth, nid mewn ardal warchodedig, nid oeddent yn sychu ac nid oeddent yn rhewi am fwy na chwe mis bob blwyddyn. Cyfrifodd yr ymchwilwyr allbwn yn seiliedig ar baneli ffotofoltäig arnofiol yn cwmpasu dim ond 10% o arwynebedd y dyfroedd hyn, hyd at uchafswm o 30 km².

Er bod allbwn yn amrywio yn dibynnu ar uchder, lledred a thymor, y trydan blynyddol posibl o’r paneli solar ar y llynnoedd hyn oedd 1302 terawat awr (TWh), tua phedair gwaith cyfanswm galw trydan blynyddol y DU.

Cyhoeddir y canfyddiadau heddiw [4 Mehefin 2024] yn Nature Water.

Mae gan baneli solar arnofiol nifer o fanteision ychwanegol dros osodiadau solar ar y tir: maent yn rhyddhau tir ar gyfer defnyddiau eraill ac mae’r dŵr yn cadw paneli yn oerach, gan eu gwneud yn fwy effeithlon.

Mae rhywfaint o dystiolaeth o fanteision amgylcheddol eraill, gan gynnwys lleihau colledion dŵr trwy anweddiad, trwy gysgodi wyneb y llyn rhag yr haul a'r gwynt; a lleihau blymau algaidd trwy gyfyngu ar olau ac atal cylchrediad maetholion. Fodd bynnag, mae'r ymchwilwyr yn rhybuddio bod angen ymchwil pellach ar effaith amgylcheddol gyffredinol y paneli. Maen nhw’n awgrymu y dylai penderfyniadau i ddefnyddio paneli ffotofoltäig arnofiol ystyried swyddogaeth benodol cyrff dŵr a sut maen nhw’n cael eu defnyddio, yn ogystal â’r effaith ecolegol bosibl.