Defnyddio ein heulwen Gymreig

Dr Jeff Kettle a Stevie Scanlan o鈥檙 Ysgol Peirianneg Electronig yn archwilio paneli solar ar ben to鈥檙 Ysgol.Dr Jeff Kettle a Stevie Scanlan o鈥檙 Ysgol Peirianneg Electronig yn archwilio paneli solar ar ben to鈥檙 Ysgol.Yng Nghymru rydym yn cael 1,390 awr o heulwen bob blwyddyn ar gyfartaledd ac fe ellid troi'r heulwen honno'n drydan.  Pe baem ond yn gallu dal cyfran fechan o'r heulwen a'i throi'n drydan, ni fyddem angen ffynhonnell arall i greu trydan i gyflawni ein holl anghenion ynni.

Yr enw ar y dechnoleg hon yw photovoltaics, sy'n harneisio pelydrau'r haul a throi'r ynni'n drydan y gellir ei ddefnyddio'n lleol wedyn neu ei fwydo i'r grid cenedlaethol. 

Yn rhyngwladol mae'r farchnad Photovoltaic (PV) yn tyfu'n gyflym a gwelir y duedd honno yng Nghymru hefyd a gwledydd eraill Prydain.  Mae'r cynnydd presennol mewn technolegau photovoltaic wedi cael ei ysgogi'n bennaf wrth i ddeunyddiau a dyfeisiadau newydd i wella perfformiad a gostwng costau gael eu datblygu, yn ogystal 芒 darpariaethau ariannol gan y llywodraeth.

Mae arbenigwyr PV yn y Brifysgol wedi bod yn elwa ar y twf sylweddol yn y farchnad drwy weithio i ddatblygu'r genhedlaeth nesaf o ddyfeisiau PV. Gall y rhain fod yn rhatach, gellir hefyd eu hymgorffori'n haws mewn adeiladau ac maent yn fwy addas i hinsawdd fel un Cymru.  Mae'r deunyddiau a ddefnyddir yn rhai organig eu natur ac nid ydynt yn wenwynig.

Dr Jeff Kettle a chydweithwyr yn yr 鈥榶stafell l芒n鈥�, lle mae deunyddiau pv yn cael eu cynhyrchu a鈥檜 profi yn yr Ysgol Peirianneg Electronig.Dr Jeff Kettle a chydweithwyr yn yr 鈥榶stafell l芒n鈥�, lle mae deunyddiau pv yn cael eu cynhyrchu a鈥檜 profi yn yr Ysgol Peirianneg Electronig.Fel hyn yr eglurodd Dr Jeff Kettle, darlithydd ac ymchwilydd yn yr Ysgol Peirianneg Electronig:  "Gall y mathau o gelloedd solar rydym yn gweithio efo nhw fod yn newid sylweddol at greu trydan solar ar draws y rhanbarth.  Er mai wrthi'n cael eu datblygu y mae llawer o'r dyfeisiadau PV newydd yma ar hyn o bryd, mae yna botensial enfawr at y dyfodol gan eu bod mor hwylus ac ysgafn." 

"Mae cefnogi'r diwydiant PV yng Nghymru drwy gryfhau'r sylfaen academaidd a thrwy ganolfannau trosglwyddo gwybodaeth yn rhan bwysig o sicrhau bod Cymru'n elwa'n sylweddol o'r twf yma," ychwanegodd.

Rhoddir yr ymrwymiad hwn ar waith drwy fenter 鈧�1.8 miliwn i ddatblygu a chynnal cyflogaeth yn y diwydiant ynni solar pwysig yng Nghymru ac Iwerddon.  Mae'r 鈥榃ales Ireland Network for Innovative Photovoltaic Technologies鈥� (WIN-IPT) yn gynllun ar y cyd rhwng Prifysgol Bangor, y Waterford Institute of Technology a Phrifysgol Abertawe. Mae wedi ei gyllido'n rhannol gan Gronfa Datblygu Rhanbarthol Ewrop (ERDF) trwy'r rhaglen Cymru Iwerddon 2007-13. Mae'r Rhwydwaith yn galluogi i ddiwydiannau perthnasol yn y rhanbarth gael y wybodaeth a'r hyfforddiant diweddaraf am y datblygiadau cyfredol yn y dechnoleg hon sy'n symud mor gyflym a bydd hynny'n hybu arloesi pellach yn y sector ynni solar.

Cynhelir gweithdy'n ymdrin 芒 'Datblygiadau newydd mewn technoleg PV' ym Mangor ar 6 Medi i dynnu sylw at dueddiadau presennol yn y diwydiant PV. Bydd arbenigwyr academaidd o Gymru ac Iwerddon yn cymryd rhan.  Mae'r digwyddiad wedi'i anelu at ymchwilwyr, diwydiant a chwmn茂au a sefydliadau sydd 芒 diddordeb cyffredinol mewn ynni adnewyddadwy. 

Gellir cofrestru

Yn 么l Dr Jeff Kettle:  "Mae gan y partneriaid sy'n ymwneud 芒'r Rhwydwaith record gadarn o wneud gwaith ymchwil sy'n berthnasol yn fasnachol.  Fedr yr un unigolyn gyflawni'r math o sialensiau rydym yn delio efo nhw; felly rydym wedi dod 芒 th卯m rhyngddisgyblaethol o gemegwyr, peirianwyr dyfeisiadau, arbenigwyr gweithgynhyrchu, a'r rhai fydd yn defnyddio'r offer yn y diwydiant, at ei gilydd.

Er gwaethaf y dirwasgiad economaidd, mae'r trydan solar a gynhyrchir ar draws Ewrop yn dal i gynyddu.  Mae cost ynni solar yn gostwng yn gyson, fel y mae cost olew a nwy yn parhau i godi."

Amcangyfrifir bod gan Gymru'r gallu i gynhyrchu 150-200 MegaWat (MW) o drydan solar yn Awst 2013, sef tua 2 ran o 5 o'r hyn mae gorsaf niwclear Yr Wylfa'n ei gynhyrchu ar hyn o bryd.  Mae Llywodraeth Prydain wedi cyhoeddi yr  hoffai ddiwygio'r targed i dros 22 GigaWat (22000 MW) ar draws gwledydd Prydain erbyn 2020.  Amcangyfrifir am bob MW o drydan a ddarperir bod hynny'n arwain at greu tua 50 o swyddi newydd yn y diwydiant, yn ymwneud 芒 gosod yr offer a chynnal y ddarpariaeth wedyn.

Mae'r Ysgol Peirianneg Electronig ym Mhrifysgol Bangor yn cael ei hystyried yn un o ysgolion peirianneg mwyaf blaenllaw Cymru ac, yn yr asesiad ymchwil diwethaf, fe'i gosodwyd yn ail drwy Brydain.

Dyddiad cyhoeddi: 2 Medi 2013